28 мингдан зиёд ўзбекистонлик ОИВ инфекциясига чалинган
Бугун бутун дунёда ОИТСга қарши кураш куни нишонланмоқда. ОИТС (орттирилган иммунитет танқислиги синдроми) ОИВ (орттирилган иммунтанқислиги вируси) инфекциясининг охирги босқичи ҳисобланади. Бу одамнинг иммунитет тизимини ишдан чиқарувчи ва касалликлар олдида ҳимоясиз қилиб қўядиган дарддир. ОИВ уч хил – парентерал, жинсий ва вертикал йўл билан юқади.
Парентерал йўл тери ва шиллиқ қаватнинг шикастланиши орқали юқадиган жараённи ўз ичига олади. Масалан, гиёҳванд воситаларни томир орқали олувчилар, баданларига татуировка чиздиришга қизиқадиганлар, косметологик ёки бошқа хизматлардан фойдаланувчилар стерилланмаган асбоблар орқали инфекцияни бевосита парентерал йўл билан юқтириб олишлари мумкин.
Таъкидлаш керакки, жинсий йўл билан юқиш фақат ОИВ инфекциясига хос эмас. Ўттиздан ортиқ бошқа касалликлар ҳам жинсий йўл билан юқиши мумкин.
Учинчи йўл – вертикал, яъни касалликнинг онадан болага юқиши.
Орттирилган иммунтанқислиги вируси инсон организмига тушгандан сўнг ўн йил давомида ҳам клиник белгилар намоён бўлмаслиги мумкин. Шунинг учун бу касалликни юқтирганлар аксарият ҳолларда буни сезмайдилар. Вирус организмнинг иммун тизимини ишдан чиқаргандан кейин, муайян бир касалликлар, масалан, зотилжам, сил, ҳар хил кандидозлар, ичак инфекциялари ва бошқа инфекциялар хуружини организм енголмай қолгач, бемор шифохонага ўша касаллиги бўйича мурожаат қилганида, ОИВга чалингани аён бўлади.
ОИВ инфекциясининг ОИТС касаллигига айланишида юз берадиган ўзгаришлар – тана ҳароратининг кўтарилиши, сурункали терлаш, лимфа тугунларининг катталашиши, иштаҳанинг йўқолиши, озиб кетиш, ҳолсизланиш, терида тошмаларнинг пайдо бўлиши, ичнинг мунтазам равишда бузилиши ва бошқа шунга ўхшаш клиник белгилар иммунитетнинг сусайганидан дарак беради. ОИВ инфекциясига чалинган одамнинг умрини соғлом одамнинг умричалик чўзиш мумкин. Бунинг учун у доимий равишда шифокор назоратида бўлиши зарур.
Маълумотларга қараганда, Ўзбекистонда 28 мингдан зиёд киши ОИВ инфекциясини юқтирган.