Йўлланмаган мактуб ёхуд Араканлик мусулмоннинг фожиали ҳаёти (6-қисм)
Хуллас, маҳаллаларимиз ва қишлоқларимизга бегона йигитлар, ҳар хил одамлар оралай бошлади охирги пайтларда. Ўтган-қайтганни ҳақоратлаб сўкиш, гоҳида калтаклашни ўзларига касб қилиб олган бу бекорчиларнинг мақсади бизга маълум эди.
Булар ҳақида ҳукумат масъулларига бир неча марта мурожаат қилганимизда, улар ҳам бизни ҳақоратлаб, истеҳзо қилганлари буларнинг ҳаммаси уюштирилаётганига далолат эди. Мазкур ёлланган бекорчи йигитлар одамларнинг уйига бостириб кириб пулларини олишни, ким уларга қаршилик қилса, итдай азоблашни бошладилар. Биз уларнинг йигирматасини ушлаб қўл-оёғини боғладик ва уриб сўкмасдан маҳаллалардан ташқарига чиқариб ташладик. Аммо бу ишимиздан икки кун ўтиб, уларнинг ўрнига қуролланган одамлар бостириб кириб келишди. Инсонийликдан бенасиб бу одамлар олдидан чиққан ким бўлишидан қатъи назар, урар, босиб эзарди. Аёлларни зўрлаб, эрларини бунга гувоҳ қилар, кейин уларни ҳам чалажон қилиб ташлаб кетарди. Бу хорликларга қарши халқимиз ҳам жим турмади. Аслида бундай ҳолатда жим туриш аҳмоқлик ҳамдир. Қўлимиздан келганича ўзимизни, оиламизни ҳимоя қилишни бошлади. Аммо тиш-тирноғигача қуролланган аскарларга қарши чиқишга кучимиз етмасди. Улардан ҳам бир, икки киши ўлгач, улар янада ваҳшийлашди. Уйларимизни ёқишди. Ёш болаларимизни шу қадар азоблашдики, инсон ўз душманига ҳам раво кўрмайди. Ким эмизикли болани бўйнига пичоқ қўйиб бўғизлай олади? Ким уч-тўрт ёшли болаларни тириклайин икки оёғидан тортиб иккига бўлиб ташлай олади? Ким ота-онасини қаратиб қўйиб, шириндан-шакар кичкинтой болачасини остидан олов ёнаётган – қизиб турган темир устига отиб роҳатлана олади? Ким? Ким? Булар шу ишларни қилишди. Ҳа, бундан ҳам ёмонини қилишди. Дўстим, бу ҳолатлар сен учун тасаввур қилиб бўлмайдиган, даҳшатли тушдек бўлиши мумкин, аммо мен буларни ўз кўзларим билан кўрдим. Бу халқнинг айби, гуноҳи нима эди? Биз кимга, қандай ёмонлик қилдикки, бу азобларга лойиқ топилдик? Шундай таҳликали вазиятда одамларимиздан бир қисми Бангладешга қочди. Мен эса ҳеч қаерга кетмасликка, охирги томчи қоним қолгунча бу золимларга қарши курашишга, қуролли кураш олиб боришга қарор қилдим. Элликка яқин ёшларни атрофимга тўплаб аскарлар аёлларимизни зўрлаётган, ёш болаларни тириклайин ёқиб ташланаётган жойга ҳужум қилдик. У ерда йигирматача аскар бор эди. Улардан қуролларини тортиб олиб, ўзларини ўлдиргунимизча ўттизта сафдошимиз шаҳид бўлди. У ердагиларни озод қилиб ўзимиз қуролланиб олдик ва бошқа жойдаги аскарларга вақти-вақти билан ҳужум қилиб турдик. Яширинадиган жойларимиз борлиги учун улар бизни топишолмади. Сафимизни кенгайтиришга ҳаракат қилдик. Уларга ҳам зарар етказа бошладик. Аммо орамизда кўпчилик қурол отишни билмаслиги панд берди. Биз яширинган маҳаллаларга келиб тинч аҳолини қандай азоблаганлари уларга ёрдамга борганимизда намоён бўларди. Ёш болаларнинг бошлари, қўл-оёқлари ҳар тарафга сочилиб ётгани, ярми куйиб қовжираб қолган жасадлар, кийимсиз бадани пичоқ билан тилиб ташланган қизу аёллар аламимизни оширарди. Ҳатто, орамиздаги баъзи ёшлар бу ҳолатларни кўриб, чидолмай юракларини чангаллаб ўлиб қолишди”.
Эдуард ғазабдан қизариб кетди. Нафаси тиқилиб ўзини орқага ташлади ва ўтирган диванига суяниб пиқиллаб йиғлай бошлади. “Наҳот, инсон инсонни шу аҳволга солса? Наҳот, инсон шунчалик ваҳший бўла олади? Наҳот? Наҳот?..” Эдуард ўзига шу саволларни бериб дўсти ҳақида ўйлаб турган вақтда эшик қўнғироғи чалди. У туриб эшикни очди. “Жаноб, яхшимисиз? Сизга кечки овқат тайёрладик” деди ходим унга ҳайрат билан термулиб. Шунда Эдуард: “Сиз қайси динга эътиқод қиласиз?” деб сўради ундан. У бироз ҳайратланиб турди-да, у ёқ-бу ёққа қараб “буддавийман” деди. Шунда Эдуард: “Раҳмат, мен овқатланмайман, қорним тўқ” дея эшикни ёпди ва жойига бориб ўтирди. Нималардир қилиш керак дегандек туриб ҳар тарафга юра бошлади. Музлатгични очиб идишдаги сувдан ичди. Чанқоғи босилмагандек бўлди. Сувнинг олдидаги идишда коняк турганди. Уни олиб очди-да, стол устидаги стаканга қуйди. Энди ичаётганида, ўқиш даврида дўсти Рашид билан овқатланишга киргани ёдига тушди.
Давоми бор...