Сурия қишлоқ хўжалигини тикламоқда
Урушдан аввал Сурияда бир йилда 4 миллион тонна миқдорида дон етиштирилар эди. Ҳозирги кунда ушбу кўрсатгич 10 баробарига, йилига 400 минг тоннага тушган. Мамлакат урушдан аввалги натижаларни тиклашга харакат қиляпти, аммо бунга уруш ҳамда ғарб давлатлари санкциялари тўсқинлик қилмоқда.
Сурияда биринчи хосил йиғими қизғин давом этмоқда. Алеппо вилоятининг Ал-Сфир қишлоғида арпа ўрими бошланган. Қишлоқ жангарилардан ҳалос бўлганидан сўнг илк хосил миқдори кўп бўлмасада уни интизорлик билан кутишган эди.
«Ҳозирги кунда бизнинг қишлоқда 20 гектар ерга буғдой экилган. Бу кўрсатгич урушдан аввалги ҳолатдан жуда кам. Асосий муаммо экин экилган ерни суғоришда бўлаяпти», - дейди Ал-Сфир Қишлоқ хўжалиги департаменти бошлиғи Маҳмуд Думаа.
Унинг сўзларига қараганда урушдан илгари қишлоқ бутун вилоятни таъминлар эди. Аммо жангарилар келганидан сўнг қишлоқ хўжалиги тўхтаб қолган. Улар барчасини, айниқса сўғориш тизимини барбод этишган. Каналларни беркиниш учун қўллаганлар.
Фуротдан келаётган сув билан тўла ариқлар эндиликда қуриб қолган. Ва бу ягона муаммо эмас. Кўплаб экинзорлар ханузгача миналардан зарарсизлантирилмаган.
Миналардан озод этиш учун юзлаб қўйларни қурбон қилишга тўғри келди. «Миначилар далаларни текширишларидан аввал деҳқонлар далаларга катта тўдаларни қўйиб юбордилар. Юзлаб қўйларни миналар туфайли йўқотдик. Аммо инсонлар ўлганидан кўра, қўйлар ҳалок бўлгани афзалроқ», - дейди Ал-Сфирлик Иброҳим Маҳмуд.
Шунингдек, қишлоқ хўжалиги техникалари танқислиги ҳам қийинчилик туғдирмоқда. Асосан жуда эскирган техникалар қолган- бу ерда 50 - 60 йиллар тракторларини ҳам учратиш мумкин. Лекин ижобий тарафи шундаки, аҳоли ушбу техник воситаларни таъмирлашни ўрганишган. Янги ускуналар таъмири учун керакли эҳтиёт қисмларни топишни иложи йўқ: Сурияга нисбатдан санкциялар эълон қилингани туфайли у ерга керакли эҳтиёт қисмларни етказиш тақиқланган.
«Таъмир ишларини қўлбола материаллар ёрдамида олиб боришга тўғри келаяпти. Мисол учун комбайнлар Европа иттифоқи таркибидаги давлатлардан биридан келтирилган эди. Санкциялар сабабли керакли эҳтиёт қисмларини етказишни иложи йўқ», - дейди деҳқон Аҳмад Жрад.
Арпа теримдан сўнг нон заводлари ҳамда хусусий новвойхоналарга етказилади. Тумандаги ягона элеватор ишламайди. Дон маҳсулотлари қутилари илма-тешик бўлиб кетган. Мосламалар уруш давомида қаттиқ шикастланган.
Икки хафтадан сўнг қишлоқда буғдой терими бошланади. Ундан кейин далаларга макка жўхори, кунгабоқар ҳамда Ҳиндистон ғумайи экилиши режалаштирилган. Бу ерда йилига бир қанча экинлар терими амалга оширилади.